روشنک آسترکی / رادیو کوچه
یازدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری در ایران پایان هفته جاری برگزار میشود. این درحالیست که هشت نامزد ریاستجمهوری این دوره، طی تبلیغات انتخاباتی خود با نشانه گرفتن مشکلات اقتصادی تلاش دارند خود را منجی اقتصاد فروپاشیده ایران معرفی کنند و با وعدههایی پیرامون بهبود شرایط اقتصادی کشور در کسب آرا از رقبا پیشی بگیرند.
اما با بررسی برنامههای آنان جهت اداره کشور، به وضوح مشخص است، فارغ از بیان مشکلات و نقد عملکرد دولت نهم و دهم، هیچکدام از نامزدان برنامه مشخصی برای بهبود شرایط اقتصادی در ایران ارائه نکرده اند.
حل مشکل با تولید چوب بستنی و استفاده از علمای متدین
نامزدان ریاست جمهوری با هدف ارائه چهره مردمی و دلسوز از خود، همواره به مشکلات معیشتی مردم اشاره و خود را متعهد به برطرف کردن این مشکلات میدانند و یک خط در میان عملکرد دولت احمدینژاد را مورد انتقاد قرار می دهند.
هر هشت نفر تنها آمارهایی از وضعیت اقتصادی کشور ارائه میکنند که برخی از آمارها براساس گزارش تازه بانک مرکزی، پر از اشتباهات عددی و آماری است. کنترل تورم، رفع بیکاری، کمک به صنعت و تولید همگی در صدر گفتههای ٨ کاندیدا قرار دارد. اما هنوز مشخص نیست بر اساس کدام برنامه و استفاده از کدام پتانسیل موجود در کشور، قرار است مشکلات خرد و کلان بخش اقتصاد را حل کنند.
در میان کاندیداها «سعید جلیلی» فردی است که کمترین برنامه اقتصادی در تبلیغاتش مشاهده شده است. وی تنها چند بار به وضعیت نابسامان اقتصادی کشور اشاره و آمارهایی در مورد واردات چوب بستنی از آلمان ارائه داد که پیشبینی میشود، برنامههایی برای حل بحران اقتصادی با راهاندازی صنعت تولید چوب بستنی در ایران دارد.
فارغ از بیان مشکلات و نقد عملکرد دولت نهم و دهم توسط نامزدان ریاستجمهوری، هیچکدام از آنان برنامه مشخصی برای بهبود شرایط اقتصادی در ایران ارائه نکردهاند
از سوی دیگر« غلامعلی حدادعادل» در برنامههای خود اولین راه برای حل مشکلات اقتصادی کشور را اعتنا به دانش تخصصی علمای متدین در رشته اقتصاد دانست.
وی در حوزههای تورم، مسکن و گرانی راهکاری ارائه نکرده است، اما آنها را از جمله مهمترین مشکلات کشور میداند. به نظر رییس مجلس هفتم، باید در اقتصاد اسلامی از افرادی استفاده شود که سواد این رشته را داشته و همچنین انقلابی، پاک و وابسته به قدرت و ثروت نباشند.
در این میان دیگر کاندیداها نیز هیچ برنامه مشخصی برای درمان وضعیت اقتصادی ارائه نداده و تنها به کلی گویی و بیان ایده آل ها در وضعیت معیشتی مردم اکتفا کرده اند.
آنچه نامزدان ریاست جمهوری به آن نپرداختند
سیاستهای غلط و غیر علمی دولت نهم و دهم، تحریمهای شدید اقتصادی علیه ایران و مفقود شدن ارقام درشت از چرخه پولی کشور توسط افراد وابسته به حاکمیت، اقتصاد ایران را به ورطه نابودی کشیده است. برخی از مردم به انتخابات ریاستجمهوری خرداد ماه جاری امید بسته اند تا با روی کار آمدن یک کاندیدای میانه رو و تغییر سیاستهای خارجی و داخلی، حداقل مشکلات معیشتی آنان بهبود یابد. اما آنچه مسلم است نامزدان رویکرد مشخصی برای این هدف ندارند.
بر اساس برنامه پنجم توسعه و تا پایان برنامه یعنی سال ١٣٩۴ باید رشد اقتصادی حداقل به ٨ درصد برسد. بر طبق این برنامه باید حدود ٧٢٠ درصد از این رشد در حوزه سرمایهگذاری جدید بدست آید. حال با توجه به تحریم نفت و گاز و پتروشیمی و کاهش درآمدهای دولت دستیابی به این رشد سختتر میشود.
مشخص نیست نامزدانی که با دلسوزی برای جوانان، کاهش نرخ بیکاری را وعده میدهند، با تکیه به کدام برنامه و با کدام درآمد میخواهند در جهت رفع بیکاری در کشور گام بردارند
کاندیداهای ریاستجمهوری در صحبتهای خود اعلام نکردهاند دقیقن برای رسیدن به این رشد و افزایش درآمد به هدف افزایش سرمایهگذاری چه برنامههایی دارند.
از سوی دیگر در ابتدای تشکیل دولت نهم طرحی با ٧ محور مهم اقتصادی شامل هدفمندی یارانه، اصلاح نظام بانکی، توزیع، گمرک، مالیات، سیاستهای پولی و ارزی و بهرهوری تهیه شد. از این ٧ محور تنها هدفمندی یارانهها اجرایی شد و آنهم ناقص. نامزدهای انتخابات جاری نیز تا کنون هیچ برنامهای در مورد اجرایی شدن ۶محور دیگر نداشتهاند. آنها هیچ برنامهای برای نظام بانکی کشور ندارند تا از حالت صرافی گونه خود خارج شود.
همچنین مشخص نیست نامزدانی که با دلسوزی برای جوانان، کاهش نرخ بیکاری را وعده میدهند، با تکیه به کدام برنامه و با کدام درآمد میخواهند در جهت رفع بیکاری در کشور گام بردارند و تا سقف یک میلیون شغل را بنا بر وعدههایشان ایجاد کنند.
گفتنی است نامزدان انتخابات ریاستجمهوری که هر کدام در سالهای اخیر سمتهای کلیدی در کشور داشته اند، لابلای سخنرانیهای تبلیغاتی خود از وجود مفاسد اقتصادی انتقاد و وعدههایی برای از بین بردن آنها میدهند. اما مشخص نیست چگونه میخواهند مافیای اقتصاد کشور که عمومن به راس هرم ارکان مختلف نظام وابسته است را از میان بردارند.
سیاست خارجی، تورم ، تحریم
نامزدان ریاستجمهوری در سخنرانیها و مناظرات تلوزیونی خود چنان از سیاست خارجی و به ویژه رابطه با آمریکا سخن میگویند که گویی جمهوری اسلامی علاقهای به ارتباط سازنده با اتحادیه اروپا و آمریکا ندارد و فراموش کردهاند که این دول غربی هستند که بهخاطر عدم شفافیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی، ایران را در انزوای کامل قرار داده اند.
بحران هستهای ایران که عامل اصلی تصویب تحریمهای سنگین علیه این کشور است در هفتههای اخیر به کلافی سر در گم مبدل شده است و آژانس بینالمللی انرژی هستهای نیز در آخرین موضعگیری خود از حل این بحران اعلام ناامیدی کرده است.
مناظره روز گذشته کاندیداهای ریاست جمهوری نشان داد، در درون حاکمیت هم اختلافنظر و عملکرد فراوانی پیرامون برون رفت از این بحران وجود دارد. آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمها علیه ایران را به شدت افزایش دادهاند و در آخرین اخبار منتشر شده در این زمینه اعلام شده است.
قانونگذاران آمریکایی قصد دارند تا در تابستان امسال اقدامات خود برای تشدید تحریم صادرات نفت ایران را ادامه دهند و هم اکنون در حال کار بر روی جزئیات این طرح هستند. کارشناسان میگویند که هدف این قانونگذاران قطع کامل صادرات نفت ایران است.
مناظره روز گذشته کاندیداهای ریاستجمهوری نشان داد در درون حاکمیت اختلاف نظر و عملکرد فراوانی پیرامون برون رفت از بحران هستهای وجود دارد
گفتنی است سیاستهای نادرست اقتصادی دولتمردان ایران در سی و چهار ساله گذشته زمینه فروپاشی اقتصاد کشور را فراهم کرد و تحریمهای اقتصادی که در سه سال گذشته شدت پیدا کرده است، به روند فروپاشی اقتصاد در ایران سرعت بخشید.
همچنین گزارش تازهی مرکز آمار ایران از شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی خانوارهای شهری نشان میدهد در دوازده ماه منتهی به اردیبهشت سال ۹۲ نسبت به مدت مشابه سال قبل، میزان تورم در گروه گوشت قرمز و ماهی و فرآوردهای آنها نزدیک به ۵۳ درصد و در گروه شیر، پنیر و تخممرغ حدود ۵۲ درصد بوده است.
حال مشخص نیست نامزدانی که نه تنها هیچ برنامه مشخصی برای رفع بحران اقتصادی ندارند، بلکه مواضع آنان نشان داده است دید منطقی به وضعیت ایران در صحنه بینالملل هم ندارند، چگونه میخواهند وعدههای خود را تحقق بخشند. آنهم در شرایطی که روزانه شاهد اخبار تاسفباری از وضعیت رو به انحطاط اقتصاد کشور هستیم.